In het midden van de negentiende eeuw trachtte de Belgische regering de toenmalige economische crisis te verlichten door boeren uit andere delen van Vlaanderen naar de Kempen te brengen. Ze aanvaardde met dat doel de schenking door de gemeente Lommel van 112ha heidegrond in de Heuvelse Heide. Een staatslandbouwkolonie, bestaande uit twintig boerderijen, een kerk, een pastorij en school, werd in 1850 gebouwd. De boerderijen werden volledig in baksteen en met een pannendak opgetrokken.  Het schuurgedeelte lag tussen het woonhuis en de stal. Dit was afwijkend van de traditionele indeling van een Kempense boerderij, waar de stal zich bevond tussen het woonhuis en de schuur. Voor elke boerderij werden drie wilde kastanjebomen geplant.  

In 1989 werd voor de eerste keer Open Monumentendag georganiseerd in Vlaanderen. In Lommel vond die plaats in de Kolonie. Het publiek was massaal aanwezig en genoot van de tentoonstelling in het buurthuis, de rondritten met de huifkar, het bezoek aan de boerderijen, het toneelspel dat het leven van de kolonisten evoceerde, het bezoek aan de vloeiweiden en het wateringhuis. Zelfs de Vlaamse televisie was aanwezig om opnames te maken. 

Deze succesvolle Open Monumentendag was de aanleiding voor de Stad Lommel om in 1993 de Hoeve Corens, oftewel staatsboerderij nr. 4, aan te kopen. In maart 1999 werd de hoeve een beschermd monument en kon de restauratie worden voorbereid. In 2006-2007 werd de restauratie uitgevoerd naar een ontwerp van de Lommelse architect Jean-Pierre Kemps. Op dat ogenblik werden drie nieuwe wilde kastanjebomen voor de hoeve aangeplant. Ze werden echter slachtoffer van de paardenkastanjebloedingsziekte en in 2022 werden drie nieuwe bomen aangeplant, namelijk een Indische variant van de paardenkastanje, de Aesculus indica. Deze soort zou beter bestand zijn tegen de ziekte.

De Hoeve Corens voor de restauratie.

In 2007 richtte Erfgoed Lommel in het gebouw een historisch en archeologisch museum in, dat in 2014 werd omgevormd tot een volledig archeologisch museum. In 2017 werd het bijgebouw in de tuin omgevormd tot een educatieve ruimte. Op 1 januari 2022 sloot het museum definitief de deuren. Onder de naam Archeohuis De Kolonie werd een onroerenderfgoeddepot uitgebouwd waar de archeologische collecties van de Bosland-gemeenten en bij uitbreiding van Noord-Limburg worden bewaard, bestudeerd en beschikbaar gesteld voor onderzoekers. 

De Hoeve Corens net na de restauratie in 2007.
Uw browser is verouderd

Update uw browser voor een optimale weergave. Nu updaten

×